Norgga Sámediggi

Dán artihkkalis dáidet leat čállinmeattáhusat. Jus háliidat, de divo daid ja váldde eret dan málle. Giitu!

Sámediggi (lullisámegillii: Saemiedigkie, julevsámegillii: Sámedigge, nuortalašgillii: Sääʹmteʹǧǧ, dárogillii: Sametinget) Norggas ásahuvvui golggotmánu 9. 1989. Vuosttas Sámedikki rabai Gonagas Olav V. Nama vuostaš oassi Samie/Sáme/Sää'm/Same láktasa Sámi álbmogasas Sápmelaččat/Sámit dahje álbmogasas guovllu nammii Sápmi. Nama nubbi oassi, diggi, laktasa Vikingaid mearridanásahusa nammii, ting, nugo dážaid parlamenta namma ge dahkká, Stortinget^[1].

Sámedikki dievasčoahkkin

Sámedikki bajimuš orgána lea dievasčoahkkin mii dábálaččat dollojuvvo njealje geardde jagis.

Presideanttat

Egil Olli, Aili Keskitalo, Sven-Roald Nystø ja Ole Henrik Magga

Ole Henrik Magga: 1989–1997, Norgga Sámiid Riikkasearvi
Sven-Roald Nystø: 1997–2005, Norgga Sámiid Riikkasearvi
Aili Keskitalo: 2005–2007, Norgga Sámiid Riikkasearvi
Egil Olli: 2007–2013, Bargiidbellodat
Aili Keskitalo: 2013–2016, Norgga Sámiid Riikkasearvi
Vibeke Larsen: 2016–2017, Bargiidbellodat ja 2017–2017, bellodaga haga^[2]
Aili Keskitalo: 2017–2021, Norgga Sámiid Riikkasearvi
Silje Karine Muotka: 2021–, Norgga Sámiid Riikkasearvi^[3]

Sámediggeválga

Sámedikki válgabiirret:'

██ Nuortaguovllu válgabiire

██ Ávjovári válgabiire

██ Davveguovllu válgabiire

██ Gáiseguovllu válgabiire

██ Viestarmera válggabijrra/Viesttarmeara válgabiire

██ Åarjel-Saepmie veeljemegievlie

██ Lulli-Norgga válgabiire

Váldoartihkal: Norgga Sámedikki válgaortnet

Sámediggeválga ordnejuvvo juohke njealját jagi^[4]^[5] seamma beaivvi go stuorradiggeválga. Vuosttas válga ordnejuvvui jagis 1989. Sámedikki válggas leat 7 válgabiire^[4]^[6] mis válljejuvvojit oktiibuot 39 áirasa.

Jienastuslohku

Sámediggeválggain jienastusvuoigatvuohta lea buot Norgga beale sámiin geat leat dahje devdet válgajagi 18 jagi. Jus hálida jienastit sámediggiválggas de ferte leat sámi jienastuslogus. Sámi jienastuslohkui sáhttá čálihit iezas jus:

atná iezas sápmelažžan, ja ahte
ruovttugiella lea sámegiella, dahje ahte nuppi áhkus, ádjás, ovtta máttárvánhemis dahje máttármáttárvánhemis lea dahje lea leamaš ruovttugiellan sámegiella, dahje lea sámi jienastuslohkui gullevaš sápmelažža mánná.

Sámedikki viessu

Sámi sierrabibliotehka Sámedikki viesus

Norgga Sámedikki viessu lea Kárášjogas. Norgga Gonagas Harald V rabai viesu almmolaččat skábmamánu 2. beaivve 2000. Jagis 1996 dollojuvvui arkiteaktagilvu ođđa Sámediggeviesu hábmemis, man vuittiiga Stein Halvorsen ja Christian Sunby. Sámediggeviessu mávssii 128,7 miljon kruvnnu ja das lea oktiibuot 5300 njealjehasmehtera.

Gáldut

↑ Footnote: NOU 1984: 18: p.586-7
↑ Vuordime ođđa ráđđelahttoevttohusa 31.01.2017, Ođastuvvon: 01.02.2017: Ávvir. Čujuhuvvon 07.04.2018.
↑ Keskitalo guodá – Muotká joarkká 21.10.2022: NRK Sápmi. Čujuhuvvon 25.10.2021. (julevsámegillii)
↑ ^a ^á Sámedikki birra: Norgga Sámediggi. Čujuhuvvon 07.04.2018.
↑ Válga: Norgga Sámediggi. Čujuhuvvon 07.04.2018.
↑ Válgaortnet ja válgabiiret: Norgga Sámediggi. Čujuhuvvon 07.04.2018.

Geahča maid

Liŋkkat

Norgga Sámedikki neahttasiiddut

[1] Footnote: NOU 1984: 18: p.586-7

[haga-2] Vuordime ođđa ráđđelahttoevttohusa 31.01.2017, Ođastuvvon: 01.02.2017: Ávvir. Čujuhuvvon 07.04.2018.

[nrk-1.15698513-3] Keskitalo guodá – Muotká joarkká 21.10.2022: NRK Sápmi. Čujuhuvvon 25.10.2021. (julevsámegillii)

[samediggi-4] á Sámedikki birra: Norgga Sámediggi. Čujuhuvvon 07.04.2018.

[valga-5] Válga: Norgga Sámediggi. Čujuhuvvon 07.04.2018.

[valgabiire-6] Válgaortnet ja válgabiiret: Norgga Sámediggi. Čujuhuvvon 07.04.2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]