Konvenšuvdna vuoigatvuođain mat gusket olbmuide geain leat hedjonan doaibmanávccat

Konvenšuvdna vuoigatvuođain mat gusket olbmuide geain leat hedjonan doaibmanávccat[1] dahje ON konvenšuvnna doaimmashehttejuvvon olbmuid vuoigatvuođaid birra lea Ovttastuvvan našuvnnaid dahkkon riikkaidgaskasaš šiehtadus man ulbmilin lea dáhkidit doaimmashehttejuvvon olbmuide seamma servodatlaš vuoigatvuođat go olbmuide geat eai leat.

Čohkkesruoná: Riikkat mat leat vuolláičállán ja ratifiseren soahpamuša.
Čuvgesruoná: Riikkat mat leat vuolláičállán, muhto eai leat ratifiseren soahpamuša.

Konvenšuvnna vuolláičállán riikkat galget sihkkarastit ahte láhkaásaheapmi, politihkka ja eará prográmmat čuvvot konvenšuvnna mearrádusaid doaimmashehttejuvvon olbmuide vuoigatvuođain. Konvenšuvnna ratifiseren riikkat galget dáhkidit ahte doaimmashehttejuvvon olbmot besset skuvlejupmái, bargoeallimii, kollektiivajohtolahkii ja almmolaš visttiide, mieđihit doaimmashehttejuvvon olbmot jienastanvuoigatvuođa, buoridit dáid vejolašvuođa oassálastit politihkkii ja dáhkidit sidjiide dievas rievttálaš doaibmanávcca. Dasa lassin buot konvenšuvdnastáhtat galget jeavddalaččat addit ON lávdegoddái dievaslaš raportta doaibmabijuin.[2]

Jagi 2001 ON dievasčoahkkin vuođđudii komitea konvenšuvnna šiehtadallama dihte. Komitea čoahkkanii vuosttaš háve borgemánu 2002 ja konvenšuvnna čállosa hámuheapmi álggii miessemánu 2004. Konvenšuvdna lei gárvvis borgemánu 2006.[3] Konvenšuvdna dohkkehuvvui dievasčoahkkimis juovlamánu 13. beaivve ja dat bođii fápmui miessemánu 3. b. 2008 go 20 riikka ledje vuolláičállán dan.[4] Borgemánu 30. b. 2013 rádjái konvenšuvnna ledje vuolláičállán 156 riikka main 133 ledje maiddái ratifiseren dan.[5] Konvenšuvdna davvisámegilliiCuoŋománu 25. b. 2016 Norgga Mánáid-, dásseárvo- ja searvadahttindepartemeanta almmuhii konvenšuvnna davvisámegiel jorgalusa[6].

Gáldut rievdat

  1. Konvenšuvdna vuoigatvuođain mat gusket olbmuide geain leat hedjonan doaibmanávccat: Norgga Mánáid-, dásseárvo- ja searvadahttindepartemeanta. Čujuhuvvon 03.06.2018.
  2. EU ratifioi vammaisten oikeuksia koskevan YK:n yleissopimuksen 21.08.2013: European Union. Čujuhuvvon 30.08.2013. (suomagillii)
  3. Why a Convention?: United Nations. Čujuhuvvon 30.08.2013. (eaŋgalsgillii)
  4. Vammaisten henkilöiden oikeuksia koskeva yleissopimus: Suomen YK-liitto. Čujuhuvvon 30.08.2013. (suomagillii)
  5. 15 . Convention on the Rights of Persons with Disabilities 30.8.2013: United Nations. Čujuhuvvon 30.8.2013. (eaŋgalsgillii)
  6. Gaup, Ovlla. ON konvenšuvdna jorgaluvvon sámegillii 25.04.2016 d. 17:37: Avvir. Čujuhuvvon 03.06.2018.