Erohusat artihkkala «Gárjilgiella» veršuvnnaid gaskkas
Sisdoallu sihkkojuvvon Sisdoallu lasihuvvon
Čoahkkáigeassu váilu |
Čoahkkáigeassu váilu |
||
Gurgadas 18:
| sil = KRL
}}
Gárjilgiela lea [[nuortamearasuopmelaš gielat|nuortamearasuopmelaš giella]]. Árbevirolaččat gárjilgiela lea human Gárjilas, sihka Ruoša ahte Suoma bealde. Gárjilgiella juhkása guoktái váldosuopmanii: [[áitosašgárjilgiella]] ja [[aunusgárjilgiella]]. Dárkilis dieđuid hubmiid mearri birra ii leat; Suoma bealde ležžet sullii 11 000 gárjilaččat gii hupmat gárjilgiela bures<ref name=Sarhimaa>Sarhimaa, Anneli (2017): Vaietut ja vaiennetut, karjalankieliset karjalaiset Suomessa, siidu 114</ref> ja buohkanassii gárjilgiela humažit vuollai 100 000 olbmot<ref name=Kotus>[[https://www.kotus.fi/kielitieto/kielet/karjala Karjala]] at Kotus [http://kotus.fi]</ref>
Gárjilgiella ii leat seammá go [[suomagiella|suomagiela]] gárjilaš suopmanat.
[[Fiila:Map_of_Karelian_dialects.png|thumb|right|250px|Gárjilgiela suopmanguovllut]]
[[Fiila:Idioma_carelio.png|thumb|right|250px|Gárjilgiela árbevirolaš guovlu]]
== Guovlu ja historjá==
Ovdal [[nubbi máilmmisoahti|nubbi máilmmisoahđi]] gárjilgiella hupmojuvvo eanaš Gárjilas. Davvin guovlu rádjasuvvá [[Vienamearra|Vienamerrii]], lulde Laatokkai ja nuortan Onegajávrái ja Petroskoihi. Oarjerádja lea lonohallan ollu: gárjilgiella hupmojuvvui viidát maddai Suoma bealde vel 1500-logus, muhto go Davvi-Gárjil lakte Ruŧŧii, báhtaredje eanemusat gárjilaččat nuorttas<ref>Sarhimaa, Anneli (2017): Vaietut ja vaiennetut, Karjalankieliset karjalaiset Suomessa, siidu 20</ref>. Liikká gárjilgiella hupmojuvvui Davvi-Gárjilas 1870-lohkui. Vuosttas máilmmisoađi maŋŋel ollu Suoma gárjilaččaid rievdadedje gávpogiidda goas Supmii šadde ođđa gárjilgielalaš guovluid<ref>Sarhimaa, Anneli (2017): Vaietut ja vaiennetut, Karjalankieliset karjalaiset Suomessa, siidu 21-23</ref>. Dálážat Suoma bealde gárjigiella hupmojuvvo earenoamážit Valtimos, Nurmesas ja Joensuus. Ruošas gárjigiella hupmojuvvo [[Gárjila dásseváldi|Gárjila dásseválddis]] ja [[Tver oblast|Tveris]].
== Alfabehta ==
|