Biebmosuddadeapmi

Biebmosuddadeapmi (eŋg. digestion) lea dat go biebmu bieđgana maŋŋel go mii leat borran. Olbmuin suddadeapmi dáhpáhuvvá ovddemustá njálmmis, čoavjjis, civzzačoalis ja čoliin. Dábálaččat earuha mekánalaš suddadeamis ja kemiijalaš suddadeamis. Mekánalaš suddadeapmi mearkkaša dan go mii fysihkalaččat biđget biepmu nu ahte suddadeapmái gullevaš enzymat bastet dasa. Dat sáhttá leat ovdamearkka dihte go mii suoskat dahje go čoavjji deahkit "sotket" (soatkat) biepmu. Kemiijalaš suddadeamis gis enzymat biđgejit biepmu smávit molekylaide maiguin rumaš sáhttá ávkkástallat.

Biebmosuddadeapmi álgá go mii suoskagoahtit biepmu. Dalle čolga vuohču ja čolgga siste lea amylasa mii lea suddadanenzyma. Amylasa katalysere reakšuvnna mas stearkalas bieđgana smávit osiide. Biebmu njiellasa njielu ja čoddaga čađa čoavjái.

Čoavjji šliiveassi vuohčuda sáltesivrra ja pepsinogena. Sáltesivrras lea máŋga doaimma. Vuosttžettiin sáltesivra dagaha suvrres birrasa mas inaktiiva enzyma pepsinogena mii doaibmágoahtá ja šaddá pepsiidna. Sivra maiddái denaturere ("nuppástuhttá") proteiinnaid ja dat gis álkidahttá biđgema man pepsiidna čađaha.

Dan maŋŋá biebmu joatká čoliid čađa ja čoliid siste eanas biebmu absorberejuvvo (njammása) varrasuonaide ja lymfasuonaide. Dalle gis varra sáhttá fievrredit biebmoávdnasiid rupmaša sierra gođđosiidda gos dat šaddet energiijan.