Ozongeardi
Ozongeardi, ozonageardi dahje otsonageardi lea geardi eatnanspáppa atmosfearas mas lea alla ozonkonsentrašuvdna. Áinnas stratosfeara vuolit gearddis lea alla ozondoallu, sullii 15-30 km eatnangierraga bajábealde. Ozongeardi absorbere beaivváža UV-suonjardeami, erenoamážit suonjardeapmi vuollel 300 nm (nanomehter). Dainna lágiin ozona suddje šattuid, elliid ja olbmuid suonjardanvahágiid vuostá.
Ozonabiđgejeaddji gássaid (erenoamážit freonaid) emišuvnnat lea asehuhttán ozongearddi. Dáinna lágiin lea stuorit riska buohccát liikeborrasii davvi- ja lullipola lahkosiin.
Freonat leat gildojuvvon eanas máilmmi riikkain dán áigge, earret moadde ovddidanriikkain. Dáinna lágiin ozonageardi doaivvu mielde vehážiid mielde čavddásmuvvá. Dutkiid árvalusaid mielde normála ozondoallu sáhttá leat badjel čuođi jagi duohken.
Geahča maid rievdat
- Ozongeardi Ovttas.no:s