Wikipedia

Erohusat artihkkala «Immuvdnavuogádat» veršuvnnaid gaskkas

Bláđe historjjá interaktiivvalaččat
← OvdditČuovvovaš earut →
Sisdoallu sihkkojuvvon Sisdoallu lasihuvvon
VisuálaWikiteaksta
Njulgen giela
Čoahkkáigeassu váilu
Gurgadas 1:
[[Fiila:Organs of the Immune System by AIDS.gov.jpg|mini|300x300px]]
Rupmašis lealeat [[Sealla|seallavuogádadat]]seallat - '''immuvdnavuogádat''' - mii máhttámat earuhit rupmaša "iežas" [[Molekyla|molekylas]] ja vierremolekylasvierromolekylas. Dat seallat gohčoduvvojin immuvdnaseallan ja gullet '''immuvdnavuogádat'''. Dát vuogádat sáhttá neutraliseretbasttehuhttit javierromolekylaid inaktiveretnu vierremolekylaid,ahte matdat eai bastte billistit goruda seallaid. Vierromolekylat sáhttet leat sihke luvvilis molekylaid ja vel molekylat mat leat oassin [[Virus|virusiiddavirusiin]], bakteraidebakterain ja parasihtaideparasihtain. gullevašVirusat, molekylaidbakterat ja parasihtat leat nu gohčoduvvon mikroorganismat, smávva ealánat mat sáhttet buohccáhit olbmo. Immuvdnavuogádat maiddái duššada daid mikroorganismmaid ja earáduššada nai min iežamet seallaid nugogo virusiivirus buohccánlea seallaid,njommon daidda. sirdojuvvonSirdojuvvon orgánaid seallaid ja borasseallaid leat maiddái dakkárat mat immuvdnaseallat sáhttet fallehit. DáinnaDainna lágiin ferte eastadit immuvdnavuogádaga go sirdá ovdamearkka dihte eará olbmo váimmu dahje monimučča. Dakkár dálkasat fas basttehuhttit immuvndavuogádaga ja mikroorganismmat bastet njoammut fas.
 
Muhtun buozalmasvuođainbuohcuvuođain olbmo immuvdnavuogádat falleha rupmaša iežas seallaid dahje molekylaid, ja dagaha autoimmuvdna dávdda.
 
Immuvdnavuogádaga seallat gávdnojit miehtá rupmaša, nugo [[Varra|varas]], [[Lymfa|lymffas]], šliiveassis ja čanasgođđosis. Seallat leat čoahkkanan unna jorba seallajoavkkuide mat gohčoduvvojit lymfoida čulbmosat. Dákkarat gávdnojit čanasgođđosis ja vel máŋga eará orgánas, nu gohčoduvvon lymfoida orgánain. Lymfoida orgánat leat lymfačuolmmat, dáđvi, thymus ja [[ađa]] Lymfoida čulbmosat gávdnojit maid biebmosuddadanoari vuohččecuoccain. Daidda gullet maiddái guopmerávssat, čottarávssát, Peyer-patchat ja obbalággá, vuoiŋŋahagaid, sahkananvuogádagas ja gožžavuogádaga lymfačulbmosat. Namahuvvon lymfačulbmosat oktasaš namma lea MALT (mucosa-associated lymfoid tissue). Dasgo immuvdnavuogádat gávdno miehtá rupmaša ja go vilgesseallat olles áiggi johtet rupmaša birra, olbmos lea vuđolaš ja beaktilis goziheapmi ja suodjaleapmi vierrásiid vuostá.
Gurgadas 9:
Molekyla man immuvdnavuogádaga seallat fuomášit gohččoduvvo antigenan ja seallat vástidit dasa. Antigenat sáhttet leat luvvilis molekylat (nugo [[Proteiidna|proteiinnat]], polysakkaridat) dahje molekylat mat gullet čavddes sellii (bakterat, protozoat, borasseallat dahje virusnjoammun seallat). Immuvdnaseallat eai dovdda ja reagere olles antigenamolekylii, muhto baicce smávva molekylalaš osiide mat gohččoduvvojit ''antigenic determinants'' dahje epitopat. Vástidus antigena vuostá sáhttá leat seallalaš (lymfocytat gáidadit antigena) dahje humorála (plasmaseallaid vuohčuduvvon vuosteávdnasat [''eŋg. antibodies''] vástidit antigenii). Muhtin epitopat (bakteraid polysakkaridat ja lipidat) dábálaččat dagahit humorála vástadusa ja nuppegežiid proteiinnat dagahit sihke seallalaš ja humorála vástádusa.
 
== VuosteávdnasatAntiávdnasat ==
VuosteávdnasAntiávnnas dahje vuosteávdnas ''(eŋg. antibody'') leatlea glykoproteiidna mii reagere mihtilmasdihto epitopii. Vuosteávdnasat gullet immunoglobulina proteiidna-bearrašii. Plasmaseallat vuohčudit luvvilis vuosteávdnasat. Muhto ovdal go šaddet plasmaseallat, B-lymfocytat fertejit fuomášit epitopaid ja dan maŋŋá proliferet (juohkásit) ja čađahit terminálá differentierema. Vuohčuduvvon vuosteávdnasat juogo johtet varas ja sáhttet guođđit varrasuona, dahje leat oassin vuohččecuoccaid vuhčosis.
 
Juohke vuosteávnnas ovttastahttá iežas antigenain.
Vižžojuvvon "https://se.wikipedia.org/wiki/Immuvdnavuogádat" čujuhusas