Erohusat artihkkala «Konvenšuvdna mánáid vuoigatvuođaid birra» veršuvnnaid gaskkas

Sisdoallu sihkkojuvvon Sisdoallu lasihuvvon
<ref name="barn-sv">{{Neahttagáldu | namma = ON:a oppalašsoahpamuš mánáid vuoigatvuodain 6.2.2006 | čujuhus = https://www.barnombudsmannen.se/om-webbplatsen/minoritetssprak/nordsamiska/barnkonventionen/ | olggosaddi = Ruoŧa Mánáidáittardeaddji | čujuhuvvon = 03.06.2018}}</ref>
{{en}}
Gurgadas 4:
 
'''[[Ovttastuvvan našuvnnat|Ovttastuvvan našuvnnaid]] konvenšuvdna mánáid vuoigatvuođaid birra'''<ref name="galdu">{{Girjegáldu | Čálli= Lile, Hadi Khosravi | Namma = Mánáidkonvenšuvdna ja sámi mánát Norggas | Jahki = 2009 | Bihttá = ON konvenšuvdna mánáid vuoigatvuođaid birra (Almmolaš sámegieljorgalus) | Siidu = 63 | Lassidiehtu = Gáldu čála : Álgoálbmotvuoigatvuođaid áigečála Nr 1/2009 | Olggosaddinbáiki = Guovdageaidnu | Olggosaddi = Gáldu | Dovdolohku = ISBN 978-82-8144-045-6 | www = http://galdu.custompublish.com/getfile.php/3131364.2388.rbwwbsvrcq/1_2009_barnekonvensjon_SAM_lav.pdf | Lohkanbeaivvi = 03.06.2018}}</ref>
<ref name="galdu2">{{Girjegáldu | Čálli= Skutnabb-Kangas, Tove ja Dunbar, Robert | Namma = Álgoálbmotmánáid oahpaheapmi gielalaš álbmotgoddin ja rihkkumin olmmošsohkagotti vuostá? Máilmmeviidosaš perspektiiva | Jahki = 2010 | Bihttá = 2.2. Vuoigatvuohta oahpahussii | Siidu = 14 | Lassidiehtu = Gáldu čála : Álgoálbmotvuoigatvuođaid áigečála Nr 1/2010 | Olggosaddinbáiki = Guovdageaidnu | Olggosaddi = Gáldu | Dovdolohku = ISBN: 978-82-8144-054-8 | www = http://galdu.custompublish.com/getfile.php/3131369.2388.rvpdpffqcb/1_2010_utdanning_urfolksbarn_samisk.pdf | Lohkanbeaivvi = 03.06.2018}}</ref>, '''ON oppalašsoahpamuš mánáid vuoigatvuođain''', '''ON:a máná vuoigatvuođaid oppalašsoahpamuš'''<ref name="lapsiasia">{{Neahttagáldu | namma = Dihtetgo, ahte mánáin leat iežaset vuoigatvuođat? Tiesitkö, että lapsilla on omat oikeudet? Vistte du att barn har egna rättigheter?| čujuhus = http://lapsiasia.ssthosting.fi/wp-content/uploads/2014/12/YK-LOS-esite-saamesuomiruotsi.pdf | olggosaddi = Lapsiasiavaltuutettu | čujuhuvvon = 03.06.2018 |giella={{se}}, {{fi}}, {{sv}}}}</ref>, '''Konvenšuvnna mánáid vuoigatvuođain'''<ref name="dis-no">{{Neahttagáldu | namma = Konvenšuvdna vuoigatvuođain mat gusket olbmuide geain leat hedjonan doaibmanávccat | čujuhus = https://www.regjeringen.no/contentassets/26633b70910a44049dc065af217cb201/fn-konvensjonen-samisk-oversettelse.pdf | olggosaddi = Norgga Mánáid-, dásseárvo- ja searvadahttindepartemeanta | čujuhuvvon = 03.06.2018}}</ref> dahje '''Mánáidkonvenšuvdna'''<ref name="galdu"/> ({{g-smj|FN:a konvensjåvnnå máná riektaj birra dahje Mánnákonvensjåvnnå}}, {{g-sma|EN:n konvensjovne maanan reaktaj bïjre dahje Maanakonvensjovnesne}}, {{g-smn|OA sopâmuš paarnij vuoigâdvuođâin}}, {{g-sms|ÕM:i suåppmõš päärnai vuõiggâdvuõđin}}, {{g-en|UN Convention on the Rights of the Child}}) lea vuosttaš riikkaidgaskasaš [[olmmošvuoigatvuođakonvenšuvdna]] mas mearriduvvojit mánáid čuvgehuslaš, dearvvašvuođalaš, ekonomalaš, kultuvrralaš, politihkalaš ja sosiálalaš vuoigatvuođat buot dilis.<ref name="CRC1">[http://www.unicef.org/crc/index.html Convention on the Rights of the Child] Unicef {{en}}</ref>
 
Konvenšuvdna dohkkehuvvui ON:a 44. dievasčoakkámis [[skábmamánu 20.]] b. 1989<ref name="lapsiasia"/>,<ref name="barn-sv"/>. Konvenšuvdna guoská buot vuollel 18-jahkasaččaid, muhto eará riikkain sáhttet lágasteaset mearridit [[válddálašvuođaahki|válddálašvuođaagi]] eará láhkai<ref>{{Neahttagáldu|čujuhus=https://www.unicef.fi/lapsen-oikeudet/sopimus-kokonaisuudessaan/|namma=Sopimus kokonaisuudessaan|olggosaddi=Unicef|čujuhuvvon=04.02.2018 |giella={{fi}}}}</ref>.
Gurgadas 17:
# Máná oainnuid galgá gudnejahttit. Mánás lea vuoigatvuohta almmuhit iežas oaivila vuhtii agis ja čálganmuttus mielde (artihkal 12).
 
Ovdal artihkal 38 suodjalii dušše vuollel 15-jahkásaččaid mánáid oassálastimis soahtedoibmii. Jagi 2000 dahkkon mánáidkonvenšuvnna lassibeavdegirji ''Mánáid oassálastimis konflivttaide main leat vearjjut mielde'' bajidit ahkeráji 15 jagis 18 jahkái. Dát lassibeavdegirji bođii fápmui [[guovvamánu 12.]] b. 2002.<ref>[http://www.crin.org/resources/treaties/CRC.asp?catName=International+Treatie CRIN] - Child Rights Information Network - Resources - Treaties - Convention on the Rights of the Child {{en}}</ref> Nuppi lassibeavdegirji gieđahallá mánáide guoski olmmošgávppi, mánáid ávkkástallama prostitušuvnnas ja mánáidporno. Dát nuppi lassibeavdegirji bođii fápmui [[ođđajagimánu 18.]] b. 2002.<ref name="CRC2">UNICEF, R. Hodgin, and P. Newell, Implementation handbook for the convention on the rights of the child - fully revised edition. 1998/2002, Geneva: Atar SA (United Nations Children's Fund) {{en}}</ref>
 
== Historjá ==