Erohusat artihkkala «Bistevaš obstruktiiva vuoigŋandávda» veršuvnnaid gaskkas
Sisdoallu sihkkojuvvon Sisdoallu lasihuvvon
kopd -> KOGD |
liŋkkat |
||
Gurgadas 1:
[[Fiila:Oxygen therapy.jpg|mini|Go dávda lea verránan dan muddii ahte ii nagot vuoigŋat lasi oksygena haga, dalle oažžu bissovaš oksygenaterapiija (''eŋg. long term oxygen therapy).'' Govas lea guoddinbierggas mii addá [[oksygena]]. Geahppa bierggas man sáhttá guoddit lea dehálaš buoridan dihte pasientta eallinkvalitehta.
'''Kronalaš obstruktiiva geahpesdávda (KOGD)''' lea geahpesdávda man dovdomearkkat leat bistevaš vuoigŋanváttisvuođat ja váilevaš áibmorávdnji vuoiŋŋahagaid siste. Mihtilmas dávdamearkkat lea lahppasaddat ja gosadit šliivvi. KOGD lea dávda mii vearrána áiggi mielde. Dávdda loahppageahčen beaivválaš buđaldeamit dego vázzit ja gárvodit sáhttet leat lossadat. ▼
▲'''Kronalaš obstruktiiva geahpesdávda''' ('''KOGD
KOGD váldosivva lea borgguheapmi. Áibmonuoskkideapmi ja genehtalaš dagaldagat váikkuhit veaháš. Dábálaš áibmonuoskkideapmi ovddidanriikkain (''eŋg. developing countries'') leat dolat moskkuviesuin. Bissovaš eksponeren dakkár hilašteaddji ávdnasiidda dagaha vuolševástádusa (''eŋg. inflammatory response'') geahppáin. Dainna lágiin vuoiŋŋahagat gáržot ja [[Gođus|geahpesgođus]] bieđgana. ▼
▲KOGD váldosivva lea [[borgguheapmi]]. [[Áibmonuoskkideapmi]] ja genehtalaš dagaldagat váikkuhit veaháš. Dábálaš áibmonuoskkideapmi [[ovddidanriika|ovddidanriikkain]] (''eŋg. developing countries'') leat dolat moskkuviesuin. Bissovaš eksponeren dakkár hilašteaddji ávdnasiidda dagaha
Diagnosa vuođđu lea váilevaš áibmorávdnji ja dan mihtida omd spirometriijain. Spirometriijain iskkada man ollu biekka geahppát nagodit bossut. ▼
▲[[Diagnosa]] vuođđu lea váilevaš áibmorávdnji ja dan mihtida omd
Eanas KOGD-dáhpáhusat leat bisseheames jus unnida eksponerema riskadagaldagaide. Ovdamearkka dihte heaitit borgguheames ja buoridit áibmokvalitehta olgun ja viesuid siste. Dálkkodeapmi sáhttá njoahcudit dávdda vearráneami muhto dearvvašmuvvan ii leat vejolaš. KOGD-dálkkodeamit leat omd. boahkuheapmi ja sisavuoigŋandálkasat dego steroidat ja bronkodiláhtorat. Soapmásat ávkašuvvet bissovaš oksygenaterapiijain dahje geahpessirdimiin. Pasientat geat fáhkka buohccájit soitet dárbbašit divššu buohcceviesus. ▼
▲Eanas KOGD-dáhpáhusat leat bisseheames jus unnida eksponerema riskadagaldagaide. Ovdamearkka dihte heaitit borgguheames ja buoridit [[áibmokvalitehta]] olgun ja viesuid siste. [[Dálkkodeapmi]] sáhttá njoahcudit dávdda vearráneami muhto dearvvašmuvvan ii leat vejolaš. KOGD-dálkkodeamit leat omd. [[boahkuheapmi]] ja sisavuoigŋandálkasat dego
KOGD dábálaččat bohciida badjel 40-jahkásaš olbmuide. Dat lea seamma dábálaš [[dievdu|dievdduin]] ja
▲KOGD dábálaččat bohciida badjel 40-jahkásaš olbmuide. Dat lea seamma dábálaš dievdduin ja nissoniin. 1990 2,4 miljovnna olbmo jápme KOGD'ii. Jápminlohku lea lassánan jagiid mielde ja 2015 3,2 miljovnna olbmo jápme. Dutkit jáhkket jápminlogu lassánit velá eambbo dan dihte go eanet olbmot go ovdal borgguhit ovddidanriikkain.
[[Kategoriija:Vuoigŋanvuogádaga dávddat]]
| |||