Erohusat artihkkala «Suopma» veršuvnnaid gaskkas

Sisdoallu sihkkojuvvon Sisdoallu lasihuvvon
teasta: dearv. administreren
Tegel (ságastallan | rievdadusat)
u Geavaheaddji 62.63.44.36 (ságastallan) rievdadusat sihkkojuvvui ja siidu máhcahuvvui veršuvdnii, man geavaheaddji Synthebot lei dahkan.
Gurgadas 1:
{{Riika
LOL!
| adjektiiva = suoma
| namma = Suoma dásseváldi<br />Suomen tasavalta<br />Republiken Finland
| leavga = Flag of Finland.svg
| vearjogovva = Coat of arms of Finland.svg
| leavga-artihkal = Suoma leavga
| vearjogovva-artihkal = Suoma vearjogovva
| nášunálalávlla = [[Maamme]]
| nášunálabeaivi = [[Juovlamánu 6.]]
| nášunálabáimmaldat = ii leat
| geográfalašsadji = Finland in European Union.svg
| virggálaš giella = [[suomagiella]], [[ruoŧagiella]]
| oaivegávpot = [[Helsset]]
| gonagas =
| presideanta = [[Sauli Niinistö]]
| oaiveministtar = [[Jyrki Katainen]]
| viidodat = 338 430,53
| čáhci = 34 538,07
| olmmošlohku = 5 400 519
| olmmošlohku-jahki = 2004
| čoahkkisvuohta = 17,70
| iehčanasvuohta = [[Juovlamánu 6.]] b. [[1917]]
| iehčanasvuođa dáhpáhusat =
| ruhta = [[Euro]]
| áigeavádat = UTC +2 (Geasseáigi +3)
| telefovdnakoda = 358
| tld = [[.fi]]
}}
[[File:Fi-map.jpg|100px|thumb|Suoma kárta]]
 
'''Suopma''' dahjege '''Suoma dásseváldi''' ([[suomagiella|suomagillii]] ''Suomi'', ''Suomen tasavalta'', [[ruoŧagiella|ruoŧagillii]] ''Finland'', ''Republiken Finland'') lea iehčanas [[dásseváldi]] [[Eurohpá]]s, [[Nuortamearra|Nuortameara]] [[almmiguovllut|nuortadavabealde]].
Suoma rádjeriikkat leat [[Ruoŧŧa]] [[almmiguovllut|oarjin]], [[Norga]] [[almmiguovllut|davvin]], [[Ruošša]] [[almmiguovllut|nuortin]] ja [[Suomaluokta|Suomaluovtta]] lulábealde [[Estlánda|Estteeana]]. [[Ålánda]] lea demilitariserejuvvon autonomalaš eanangoddi, mii gullá Supmii.
 
[[Suoma vuođđoláhka|Suoma vuođđolága]] mielde Suoma riikkagielat leat suomagiella ja ruoŧagiella. Vuođđolága mielde [[Sámit|sámiin]] [[álgoálbmot|álgoálbmogin]], [[románain]] ja eará vehádatjoavkkuin lea vuoigatvuohta bajásdoallat ja ovddidit iežas giela ja kultuvrra.
 
Suoma oaivegávpot lea [[Helsset]] (suomagillii ''Helsinki'', ruoŧagillii ''Helsingfors''). Suomas leat sullii 5,3 miljovnna ássi. Suopma gullá [[Eurohpá Uniovdna|Eurohpá Uniovdnii]] ja [[Davviriikkat|Davviriikkaide]].
 
== Historjá ==
 
=== Ovdahistorjá ===
Suopma lei jieŋa vuolde maŋimus [[jiekŋabadji|jiekŋabaji]] áigge. Go jiekŋa álggii suddat sullii 10 000 jagi dassái, saddjii ja hápmii dat ollu eatnama. Vuosttas mearkkat ássiin leat s. jagis 8000 oKr. Sii ledje bivdit ja guolásteaddjit. Sii bivde omd. [[guovža|guovžžaid]], lottiid ja njuorjjuid. [[Eananduollu]] bođii Supmii s. 2000-1500 oKr. Olbmot gávppašedje goitge [[Ruošša]] ja [[Skandinávia]] guovllu ássiiguin. Suomas leat maiddai gávdnojuvvon badjel 60 [[báktemálemat|báktemálema]], mat leat eanas govat elliiguin.
 
Metállagálvui Suomas álge geavahit s. 1500 oKr. Oktasaččat jurddašit ahte [[ruovdeáigi]] bisttii Suomas gitta 1300-logu mKr rádjai. Dán áigge Ruoŧŧa ja [[Novgorod]] álge báhkkejit gilvvu Supmii.
 
''Gáldu: Suoma Álbmotmusea- web-siiddut http://www.nba.fi/natmus/museum/opetus/''
 
 
== Báikkálašhálddašeapmi ==
[[File:Map of Finland with provinces (numbered).png|thumb|left|Suoma leanat]]
Stáhta guovlohálddaseami dihte Suopma lea juhkojuvvon leanaide, mat leat dál guhtta (6).
 
1. [[Lulli-Suoma leatna]]
 
2. [[Oarje-Suoma leatna]]
 
3. [[Nuorta-Suoma leatna]]
 
4. [[Oulu leatna]]
 
5. [[Lappi leatna]]
 
6. [[Ålánda|Ålándda leatna]] lea stáhta guovddášhálddahusa organisašuvdna autonomalaš Ålándda eanangottis.
 
[[File:Helsinki Cathedral in July 2004.jpg|thumb|230px|[[Helsset]]]]
[[File:Flag of Finland.svg|thumb|230px|[[Suoma leavga]]]]
 
 
Dálá leatnajuohku lea leamašan ánus jagi [[1997]] rájes, goas dáhpáhuvai leatnaođastus. Boares leanat ledje oktiibuot 11 + Ålándda eanangoddi. Leatnahálddahusas ii leat válggain válljejuvvon ovddasteaddjit. Stáhta báikkálašhálddašeami dihte leanat leat juhkkojuvvon 90 gihligoddái.
 
== Geahča maid ==
* [[Máilmmi riikkat]]
 
== Liŋka ==
* [http://www.om.fi/Satellite?blobcol=urldata&blobheader=application/pdf&blobheadername1=Content-Disposition&blobheadername2=Content-Length&blobheadervalue1=inline;filename=nq4j5.pdf&blobheadervalue2=361472&blobkey=id&blobtable=MungoBlobs&blobwhere=1156923999400&ssbinary=true&SSURIapptype=BlobServer&SSURIcontainer=Default&SSURIsession=false&SSURIsscontext=Satellite Server Stáhtaváldi Suomas gullá álbmogii — Suoma ođđa vuođđoláhka] (PDF)
 
{{EU}}
{{Eurohpá}}
 
[[Category:Suopma| ]]
[[Category:Davveriikkat]]
[[Category:Eurohpá riikkat]]
 
[[ab:Суоми]]
[[ace:Finlandia]]
[[af:Finland]]
[[als:Finnland]]
[[am:ፊንላንድ]]
[[an:Finlandia]]
[[ang:Finnland]]
[[ar:فنلندا]]
[[arc:ܦܝܢܠܢܕ]]
[[arz:فينلاندا]]
[[ast:Finlandia]]
[[ay:Phini suyu]]
[[az:Finlandiya]]
[[ba:Финляндия]]
[[bar:Finnland]]
[[bat-smg:Soumėjė]]
[[bcl:Finlandya]]
[[be:Фінляндыя]]
[[be-x-old:Фінляндыя]]
[[bg:Финландия]]
[[bi:Finland]]
[[bm:Finland]]
[[bn:ফিনল্যান্ড]]
[[bo:ཧྥིན་ལན།]]
[[bpy:ফিনল্যান্ড]]
[[br:Finland]]
[[bs:Finska]]
[[ca:Finlàndia]]
[[ce:Финлянди]]
[[ceb:Finlandia]]
[[chr:ᏫᏂᎳᏂ]]
[[ckb:فینلاند]]
[[co:Finlandia]]
[[crh:Finlandiya]]
[[cs:Finsko]]
[[csb:Fińskô]]
[[cu:Соумь]]
[[cv:Финлянди]]
[[cy:Y Ffindir]]
[[da:Finland]]
[[de:Finnland]]
[[diq:Finlanda]]
[[dsb:Finska]]
[[dv:ފިންލޭންޑު]]
[[dz:ཕིན་ལེནཌ་]]
[[ee:Finland]]
[[el:Φινλανδία]]
[[en:Finland]]
[[eo:Finnlando]]
[[es:Finlandia]]
[[et:Soome]]
[[eu:Finlandia]]
[[fa:فنلاند]]
[[fi:Suomi]]
[[fiu-vro:Soomõ]]
[[fo:Finnland]]
[[fr:Finlande]]
[[frp:Finlande]]
[[frr:Finlönj]]
[[fur:Finlande]]
[[fy:Finlân]]
[[ga:An Fhionlainn]]
[[gag:Finlandiya]]
[[gan:芬蘭]]
[[gd:Suòmaidh]]
[[gl:Finlandia - Suomi]]
[[gn:Hĩlandia]]
[[got:𐍆𐌹𐌽𐌽𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳]]
[[gu:ફીનલેંડ]]
[[gv:Finnlynn]]
[[hak:Fûn-làn]]
[[haw:Pinilana]]
[[he:פינלנד]]
[[hi:फ़िनलैण्ड]]
[[hif:Finland]]
[[hr:Finska]]
[[hsb:Finska]]
[[ht:Fenlann]]
[[hu:Finnország]]
[[hy:Ֆինլանդիա]]
[[ia:Finlandia]]
[[id:Finlandia]]
[[ie:Finland]]
[[ig:Finland]]
[[ilo:Pinlandia]]
[[io:Finlando]]
[[is:Finnland]]
[[it:Finlandia]]
[[ja:フィンランド]]
[[jbo:gugdrsu,omi]]
[[jv:Finlandia]]
[[ka:ფინეთი]]
[[kaa:Finlyandiya]]
[[kbd:Финлэнд]]
[[kg:Finlandi]]
[[ki:Finland]]
[[kk:Финляндия]]
[[kl:Finlandi]]
[[kn:ಫಿನ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್]]
[[ko:핀란드]]
[[koi:Суоми]]
[[krc:Финляндия]]
[[ku:Fînland]]
[[kv:Суоми Му]]
[[kw:Pow Finn]]
[[ky:Финляндия]]
[[la:Finnia]]
[[lad:Finlandia]]
[[lb:Finnland]]
[[lez:Финляндия]]
[[lg:Finilandi]]
[[li:Finland]]
[[lij:Finlandia]]
[[lmo:Finlandia]]
[[ln:Finilanda]]
[[lt:Suomija]]
[[ltg:Suomeja]]
[[lv:Somija]]
[[mdf:Суоми мастор]]
[[mg:Finlandy]]
[[mhr:Суоми]]
[[mi:Hinerangi]]
[[mk:Финска]]
[[ml:ഫിൻലാന്റ്]]
[[mn:Финланд]]
[[mr:फिनलंड]]
[[mrj:Финлянди]]
[[ms:Finland]]
[[mt:Finlandja]]
[[my:ဖင်လန်နိုင်ငံ]]
[[myv:Суоми Мастор]]
[[na:Pinrand]]
[[nah:Fintlālpan]]
[[nds:Finnland]]
[[nds-nl:Finlaand]]
[[ne:फिनल्याण्ड]]
[[new:फिनल्यान्ड]]
[[nl:Finland]]
[[nn:Finland]]
[[no:Finland]]
[[nov:Finlande]]
[[nrm:Fînlande]]
[[nv:Nahoditsʼǫʼłání]]
[[oc:Finlàndia]]
[[or:ଫିନଲ୍ୟାଣ୍ଡ]]
[[os:Финлянди]]
[[pam:Pinlandya]]
[[pap:Finlandia]]
[[pih:Finland]]
[[pl:Finlandia]]
[[pms:Finlandia]]
[[pnb:فنلینڈ]]
[[pnt:Φινλανδία]]
[[ps:فېنلانډ]]
[[pt:Finlândia]]
[[qu:Phinsuyu]]
[[rm:Finlanda]]
[[rmy:Finland]]
[[ro:Finlanda]]
[[roa-rup:Finlanda]]
[[roa-tara:Finlandie]]
[[ru:Финляндия]]
[[rue:Фіньско]]
[[rw:Finilande]]
[[sa:फिन्लैंड]]
[[sah:Финляндия]]
[[sc:Finlandia]]
[[scn:Finlandia]]
[[sco:Finland]]
[[sh:Finska]]
[[si:ෆින්ලන්තය]]
[[simple:Finland]]
[[sk:Fínsko]]
[[sl:Finska]]
[[sm:Finalagi]]
[[so:Finland]]
[[sq:Finlanda]]
[[sr:Финска]]
[[srn:Finland]]
[[ss:IFini]]
[[st:Finland]]
[[stq:Finlound]]
[[su:Finlandia]]
[[sv:Finland]]
[[sw:Ufini]]
[[szl:Finlandyjo]]
[[ta:பின்லாந்து]]
[[te:ఫిన్‌లాండ్]]
[[tet:Finlándia]]
[[tg:Финланд]]
[[th:ประเทศฟินแลนด์]]
[[tk:Finlýandiýa]]
[[tl:Pinlandiya]]
[[tpi:Pinlan]]
[[tr:Finlandiya]]
[[tt:Finlândiä]]
[[udm:Финляндия]]
[[ug:فىنلاندىيە]]
[[uk:Фінляндія]]
[[ur:فن لینڈ]]
[[uz:Finlandiya]]
[[vec:Finlandia]]
[[vep:Suomenma]]
[[vi:Phần Lan]]
[[vls:Finland]]
[[vo:Suomiyän]]
[[wa:Finlande]]
[[war:Finlandya]]
[[wo:Finlaand]]
[[wuu:芬兰]]
[[xal:Суһомудин Орн]]
[[xmf:ფინეთი]]
[[yi:פינלאנד]]
[[yo:Fínlándì]]
[[za:Finlan]]
[[zea:Finland]]
[[zh:芬兰]]
[[zh-classical:芬蘭]]
[[zh-min-nan:Suomi]]
[[zh-yue:芬蘭]]
[[zu:IFinlandi]]
Vižžojuvvon "https://se.wikipedia.org/wiki/Suopma" čujuhusas