Erohusat artihkkala «Norgga vuođđoláhka» veršuvnnaid gaskkas

Gonagasriika Norgga Vuođđoláhka mearridii [[Riikačoakkáldat]] [[Eidsvoll|Eidsvollas]] [[Eidsvollvistti|Eidsvollvisttis]] [[16.beaivve miessemánus]] [[1814]]s; [[17.beaivve beaivvi miessemánus]] 1814s vállejuvvuiválljejuvvui [[Christian Fredri]]k ([[Dánmárkku]] ruvdnaprinsa) gonagassan. Konstitušuvdna beaiváduvvui ja julggaštuvvui seamma beaivvi. [[Vuođđoláhka]] vuolláičállojuvvui [[18. beaivve miessemánus 1814]]:s. Oanehis soahtama máŋŋelmaŋŋel Ruoŧain bággejuvvui Norga uniovdnii Ruoŧain. Gonagas Christian abdiserii (celkiicelkkii eret norgga truvnnotruvnnu) [[Mossakonvenšuvnna]] dihte mii čállojuvvui borgemánu 14.beaivvi, ja [[Stuoradiggi]] Vuođđolága ođasmahttii vejolášdahkkandihte uniovnna [[4.beaivve skábmamá]]nusbeaivvi skábmamánus jagi 1814:s. Dát rievdáduvvojerievdaduvvoje go univodnauniovdna loahpahuvvui [[7.beaivve beaivvi geassemánus]] [[1905]]:as- mii lei álgu ođđaáigásaš iešheanalaš Norgan.

Vuođđoláhka lea oktan [[luontturievttiluondduriekti|luonddurievtti]] riektvuođuprinsihppainriektavuođuprinsihppain Norgga stáhtavuogadagasstáhtavuogádagas konsitušuvnnaskonstitušuvnna deaŧaleamos oasit. [[Nicolai Wergeland]] čáličálii jagi 1814:is: "Vuođđoláhka Gonagasriika Norgga álgoevttohus Riikačoakkaldasas Eidsvoldas jaig 1814:s".

Vuođđoláhka lei movttiduvvon [[USA iešmearrideamijulggašdusa]]s jagi [[1776]]:as, [[fránska revulušuvnna]]s jagi [[1789]]:s, [[ruoŧaRuoŧa ráđđehusvuohki|ruoŧaRuoŧa ráđđehusvuogis]] jagi [[1809]]:s ja [[spánska konsitušuvnakonstitušuvdna|spánska konstitušuvnnas]]s jagi [[1812]]:s, ja fábmojuohkin lei Eurohpa eanemus radikála konstitušuvdna su áiggis. Muhto unnit stivrenvuogi mielde mii lei ovdánan Englánddas, parlamentarisma. Dovdui ahte ledje bajasčuvgenáiggi idealat, erenoamaš Montesquieus oahpu fápmojuohkin birra.