Erohusat artihkkala «Israel Ruong» veršuvnnaid gaskkas
Sisdoallu sihkkojuvvon Sisdoallu biddjon
Čállán. |
Čállán. |
||
Gurgadas 1:
'''Johan Israel Ruong''' (riegádan 1903:s Árjeluovas, jápmán 1986:s) lei ruoŧa-Sámi gielladutki, politihkkár ja professor sámegielas ja kultuvrras Uppsala universitehtas. Son lei daid čeahpimusaid searvvis dáid fáttáin, ja son searvvai sámedutkan bargguide ja barggai maid garrasit sámi vuoigatvuođaid ovddas.
Israel Ruonga eatnigiella lei [[bihtánsámegiella]]. Su váhnemat leigga katekehtat ja oruiga Harrokas. Su váhnemat ja máŋga oappá ja vielja basttáhalle spánska golgodávdii (spanskesyken) mii bođii Árjeluktii 1920:s. Ruonga bajásšaddama birra Harrokas muitaluvvo vuđolaččat čállosis “''Harrok – ett samiskt nybygge i Pite Lappmark''” maid ''Kultur på karrig jord: festskrift til Asbjørn Nesheim'' almmuhii. Son čađahii oahpaheaddjioahpu [[Luleju]]s, ja barggai oahpaheaddjin Jukkasjärvis Nomadskolenis. 1943:s Ruong gárvii doavtterbarggu čállosiin ''Lappische Verbalableitung dargestellt auf Grundlage des Pitelappischen''. Gaskkal 1947-1967 barggai son johtaleaddjiskuvlabearráigeahččin. Ruong barggai iešguđetlágan oainnuiguin sámegiela dáfus, erenoamážit morfologiijain.
Ruong lei professor [[Sámegiella|sámegielas]] ja etnologiijas Uppsala universitehtas áigodagas 1949-1969,<ref name=SNL/> ja oaččui
Ruong lei maid mielde sámepolitihkas ja vuođđudeamis SSR:s, ''Svenske Samarnas Riksförbund'' (Ruoŧa Sámiid Riikasearvi), 1950:s. Son lei sátnejođiheaddji SSR:s áigodagas 1959-1967. 1960:s 1973:a rádjái lei son redaktevra ''Samefolket'' aviissas.
Davvi sámi instituhtta vuođđudii 1983:s ''Israel Ruong-stipendiáhta''. Dát juhkko jahkásaččat dutkiide geat barget dutkanbargguiguin mat gullet fáttáide maiguin professor Israel Ruong ieš barggai.<ref>{{webbref|url=http://www.samiskhs.no/index.php?c=211&kat=Israel+Ruong+stipeanda|titel=Israel Ruong stipeanda|verk=Sámi allaskuvla|hämtdatum=8 juni 2011}}</ref>
==Girjjálašvuohta==
* ''Studier i lapsk kultur i Pite lappmark och angränsande områden''(1944)
* ''Formlära'' (1957)
* ''Niilas ja su sii'da'' (1965)
* ''Dovdagat ja bargot'' (1967)
* ''Samerna'' (1969)
* ''Min sámegiella'' (1970)
* ''Samerna - i historien och nutiden'' (1982)
* ''Index till samefolkets egen tidning-Samefolket 1918-1973 (1985)
==Čujuhusat==
<references/>
|