Erohusat artihkkala «Davvisámegiela ortografiija» veršuvnnaid gaskkas

Sisdoallu sihkkojuvvon Sisdoallu lasihuvvon
Čoahkkáigeassu váilu
Čoahkkáigeassu váilu
Gurgadas 14:
# 1979-čállinvuohki (Norga, Ruoŧŧa, Suopma)
 
== ErenoamášvuođatErohusat čállinvugiid gaska ==
 
Det er framforalt fire omsyn som har vore avgjerande for innføringa av nye nordsamiske rettskrivingar:
Gurgadas 20:
# Innsikt i prinsippa for utforminga av ortografiar
# Omsynet til språklege endringar i nordsamisk
# Vejolašvuohta válljet dialeavtta dahjege suopmana girjjálaš davvisámegielas
# Val av dialektbase for det nordsamiske skriftspråket
# Erohus čállinvugiin riikkaid gaska
# Omsynet til nordsamisk rettskriving i andre land
 
I tillegg kan ein, litt spøkefullt, men med ei kjerne av sanning, slå fast at nordsamisk har skifta rettskriving med kvar nye professor i samisk ved Universitetet i Oslo ([[Nils Vibe Stockfleth|Stockfleth]] - [[J.A. Friis]] - [[Konrad Nielsen|Nielsen]] - [[Knut Bergsland|Bergsland]] - [[Ole Henrik Magga|Magga]]). For dei to siste, og særleg for den siste rettskrivinga haltar denne generaliseringa. 1979-rettskrivinga var eit resultat av eit kollektivt arbeid over ein tiårsperiode, der samiske språkfolk frå alle tre land arbeidde i lag for å kome fram til ein konsensus.
Gurgadas 29:
 
==Stockfleth-rettskrivinga==
[[Nils Vibe Stockfleth]] gavráhkadii utsámegiela ein samisk grammatikk igrammatihka 1840:s, inspirert avinspireren [[Rasmus Rask]].
 
[[Nils Vibe Stockfleth]] gav ut ein samisk grammatikk i 1840, inspirert av [[Rasmus Rask]].
 
 
Gurgadas 44⟶ 43:
Desse tabellane samanliknar Nielsen si rettskriving med rettskrivinga frå 1979.
 
Vokálat:
Vokalar:
 
{| rules=all style="text-align: left; border: 1px solid darkgray;" cellpadding=2
|-
| ''Nielsen-rettskrivingačállinvuohki'' || a || â || e || i || o || u || æ
|-
| ''1979'' - oddebáraheapme stavingarstávvalat || á || a || e || i || o || u || ea
|-
| ''1979'' - like stavingarbárrastávvalat || á || a || i || e || u || o || ea
|}
 
Gurgadas 60⟶ 59:
 
 
== Geahča earálágan čállinvugiin čállojuvvon teavstta ==
== Prøve på ulike nordsamiske rettskrivingar ==
 
TekstutdragetTeakstabihtat erleat fråváldon [[DetOđđa nyetestameanta|Ođđa testamentettestameanttas]], Matteus 12:1-8.
 
=== Niels Vibe Stockfleth 1840 ===